Archives


Search

Добредојдовте на интернет страницата на Ристо Лазаров
МИСИРКОВ И ЕДНО ГРАНЧЕ ВРБОВО...


Убава вест пристигна од Брно: го превеле Крстета наш, Петков Мисирков, на чешки јазик. Мал подвиг на група еминентни чешки слависти, под водство на нашиот Иван Доровски, професор и академик, незаменлив мост меѓу македонските и чешките современи културни релации.
          Токму тој, Доровски, испраќајќи ми ја убавата вест, ме замоли да сторам нешто, колку-толку, да се слушне за тоа и во македонската јавност. Колку што можеше и колку што имаше интерес во медиумите, се стори нешто, речиси како да не е без ич. Оти тој ден, кога требаше да се објави веста за објавувањето на Мисирков на чешки, во културните рубрики на нашите весници (се подразбира белки, не на сите) примат имаше, на пример, најавата на концертот на еден армоникаш. За приматотот армоникашот нема ни два грама вина, а за вкусовите на уредниците, нели, не се дискутира, уште од стари, римски времиња.
          Е сега, зошто ваквото барање на прескромниот професор Доровски. Самиот ми пишува, а нема кој да не знае, дека тој воопшто не е суетен и дека е престар допрва да се ,,афирмира” со вести од пет-шест реда во јавноста. Но, го додава и најважното, мотивот да се објави дека Мисирков е објавен на чешки. Барале, имено, ама не добиле ни скршена пара од македонското Министерство за култура за реализација на овој проект и еве, сега, нека се знае, дека Мисирков, сепак излезе на чешки. Дека победи љубовта и приврзанста кон делото на Мисирков на групата ентузијасти кои сами, со лични средства, успеаја да им овозможат на ,,Македонцките работи” да проговорат на чешки.
          И?
          Да се спомнува ли сега веќе пример со вредноста на макар едно гранче од монументалните врби вардарски, еден од најновите проекти на истото тоа министерство на кое не му се нашло некој денар за Мисирков?  Искрено, не сум љубител на толку масовното, до крајно банализирање, на таквите споредби. А знам, од друга страна, како што знае секој од нас кој чекори по оваа земја, дека скудни се времињава што ги живееме, се нема и за многу поважни нешта (божем пак културата тука се есапела за нешто важно!?) Знам, како што знае секој да се доталка до сонот во скудниве времиња, дека нозете се протегаат колку што е долга чергата, што во стварноста што ја живееме некој злобник може да ја сфати за културата ќе има толку повеќе пари, колку што ќе има помалку гранчиња на монументалните вардарски врби. Да има што да мрда и во реката на која и се гордееме, а не само во оние брзозборките за мрдањето на врбата на врв брдо…
          Во меѓувреме, сите видовме: за Крстета наш, Петков Мисирков, во анкетите најзнаменитиот Македонец на дваесетиот век, немаше место меѓу толкуте големци на плоштадот Македонија. Таму му му личело, преку мостот, меѓу МАНУ и Институтот за македонски јазик. Таму му личело и на неговиот голем следбеник, професорот наш Блаже Конески. Шуќур што и таму се нашло место за нив, ептен да не им се згази и вредноста, и достоинството. Oстана, раката на срце, и она спомениче на Мисирков стуткано зад Триумфалната ни порта, на кое, човек кога ќе му се доближи, сепак ќе го прочита прашањето: шчо напраифме и шчо требит да напраиме за однапред? Ехеееееј, уште колку останало и уште колку се трупа! Некој беше рекол дека за да има плодови, дрвото треба најпрвин треба да расцути напролет. Ние како да имаме премногу јалови дрва, што не цутат.
          Нека се потсети при крајот: нашата држава не е толку безмилосно спрема Крстета наш, Петков Мисирков. Неодамна на пример, го помогна издавањето на неговиот дневник (од 5.7 до 30.8.1913) објавен двојазично (на македонски и бугарски јазик) и подготвен од државните архиви на Македонија и Бугарија.       
          Значи, Мисирков се појави на чешки јазик и тоа е, за среќа, свршена работа. Дали тоа ќе припомогне за каква-таква промена на хиерархјата на вредностите тука, кај нас, времето ќе каже и покаже. Мисирков, онака стуткан, зад Триумфалната ни порта, како да бара збор, ама никој не го забележува меѓу толкуте шмизли, мачки, бикови и бујно разлистани врби. Иако во последно време мнозина ја прекоруваат тишината, таа не е баш безгласна  и понекогаш повеќе кажува од празното дрдорење на гласноговорниците на политичките табори. Времето на Мисирков и на неговите вистински следбеници не што не поминало, ами – допрва доаѓа.
See Older Posts...